Ochrona przeciwprzepięciowa

Ochrona przeciwprzepięciowa to zestaw środków i urządzeń mających na celu ochronę instalacji elektrycznych oraz podłączonych do nich urządzeń przed przepięciami, czyli nagłymi, krótkotrwałymi wzrostami napięcia, które mogą być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak wyładowania atmosferyczne, przełączenia w sieci energetycznej czy awarie.

Rodzaje ochrony przeciwprzepięciowej

1. Ograniczniki przepięć (SPD - Surge Protective Devices):
- Klasa I: Chronią przed bezpośrednimi wyładowaniami atmosferycznymi. Instalowane są głównie w miejscach, gdzie jest wysokie ryzyko uderzenia pioruna, np. na wejściu do budynku.
- Klasa II: Chronią przed przepięciami pośrednimi, często wynikającymi z operacji łączeniowych w sieci. Instalowane są zazwyczaj w rozdzielniach.
- Klasa III: Chronią konkretne urządzenia, np. elektronikę użytkową, przed resztkowymi przepięciami, które mogą przedostać się przez ochronę klas I i II.

2. Wyłączniki przepięciowe: Działają w połączeniu z ogranicznikami przepięć i służą do odłączania obwodów w przypadku wykrycia przepięcia, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.

Zasady instalacji ochrony przeciwprzepięciowej

1. Strefowa koncepcja ochrony (LPZ - Lightning Protection Zones):
- Strefa 0: Obszar bezpośrednio narażony na wyładowania atmosferyczne.
- Strefa 1: Wewnętrzne obszary chronione przed bezpośrednim uderzeniem pioruna, ale narażone na przepięcia.
- Strefa 2 i dalsze: Obszary wewnętrzne, w których przepięcia są redukowane przez wcześniejsze strefy ochronne.

2. Dobór odpowiednich urządzeń: Ograniczniki przepięć powinny być dobrane odpowiednio do klasy ochrony, w zależności od poziomu ryzyka i wartości chronionych urządzeń.

3. Prawidłowe uziemienie: Skuteczność ochrony przeciwprzepięciowej zależy od właściwego uziemienia instalacji. Należy dbać o odpowiednią rezystancję uziemienia oraz unikać pętli uziemienia.

Przykłady zastosowania

1. Ochrona budynków mieszkalnych: Instalowanie ograniczników przepięć na tablicy rozdzielczej oraz dodatkowo przy urządzeniach wrażliwych, takich jak komputery, telewizory.
2. Ochrona obiektów przemysłowych: Rozbudowane systemy ochrony przepięciowej obejmujące ograniczniki klasy I, II i III oraz odłączniki przepięciowe.
3. Instalacje fotowoltaiczne: Ochrona przeciwprzepięciowa zabezpieczająca zarówno inwertery, jak i panele fotowoltaiczne przed przepięciami wywołanymi wyładowaniami atmosferycznymi.

Zastosowanie odpowiednich środków ochrony przeciwprzepięciowej jest kluczowe dla zapewnienia trwałości i niezawodności instalacji elektrycznych oraz urządzeń podłączonych do sieci elektrycznej.