Instalacja odgromowa (LPS)
Instalacja odgromowa (LPS -Lightning Protection System ), znana również jako system ochrony odgromowej, jest kluczowym elementem ochrony budynków przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Jej głównym zadaniem jest przechwycenie energii wyładowania i bezpieczne odprowadzenie jej do ziemi, minimalizując ryzyko pożarów, uszkodzeń strukturalnych oraz zagrożeń dla ludzi.
Elementy instalacji odgromowej:
1. Zwody (przewody odgromowe):
- Zwody poziome i pionowe: są to metalowe przewody lub taśmy umieszczane na dachu budynku. Ich zadaniem jest przechwycenie wyładowań atmosferycznych.
- Maszty odgromowe: w przypadku dużych budynków lub konstrukcji o nieregularnych kształtach stosuje się maszty, które zwiększają zasięg ochrony.
2. Przewody odprowadzające:
- Przewody te prowadzą prąd wyładowania z zwodów do ziemi. Muszą być odpowiednio uziemione i poprowadzone tak, aby minimalizować ryzyko uszkodzeń mechanicznych oraz interferencji elektromagnetycznej.
3. Uziomy:
- Uziomy pionowe: są to pręty lub rury wbite w ziemię na odpowiednią głębokość.
- Uziomy poziome: są to metalowe taśmy lub druty zakopane w ziemi. Często stosowane są kombinacje obu typów, aby zapewnić jak najniższy opór uziemienia.
- Uziomy fundamentowe: to przewodnik metalowy, płaskownik , najczęściej wykonany ze stali nierdzewnej lub ocynkowanej, który umieszcza się w fundamencie budynku podczas jego budowy.
Proces instalacji
1. Planowanie:
- Analiza ryzyka: ocena zagrożeń wynikających z wyładowań atmosferycznych, w tym lokalne warunki pogodowe, wysokość budynku i jego położenie.
- Projektowanie: na podstawie analizy ryzyka projektuje się instalację odgromową, uwzględniając wszystkie niezbędne komponenty.
2. Montaż zwodów:
- Instalacja przewodów odgromowych na dachu, zwracając uwagę na minimalizowanie odstępów pomiędzy nimi oraz zabezpieczenie przed korozją.
3. Instalacja przewodów odprowadzających:
- Montaż przewodów odprowadzających od zwodów do uziomów. Przewody te muszą być odpowiednio zamocowane i chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi.
4. Montaż uziomów:
- Instalacja uziomów zgodnie z projektem, dbając o odpowiednią głębokość oraz zapewnienie jak najniższego oporu uziemienia.
5. Testowanie:
- Po zakończeniu instalacji przeprowadza się pomiary rezystancji uziemienia oraz testy poprawności działania całego systemu.
Normy i przepisy
Instalacje odgromowe muszą być wykonane zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami. W Polsce kluczowymi dokumentami są:
- PN-EN 62305: "Ochrona odgromowa".
Konserwacja
Regularne przeglądy i konserwacja są niezbędne dla zapewnienia skuteczności instalacji odgromowej. Zaleca się:
- Okresowe kontrole wizualne (co najmniej raz w roku).
- Sprawdzanie ciągłości przewodów i połączeń.
- Pomiar rezystancji uziemienia (co najmniej raz na 5 lat).
Instalacja odgromowa jest niezbędnym elementem ochrony budynków, zwłaszcza w regionach o wysokiej częstotliwości wyładowań atmosferycznych. Właściwie zaprojektowana, zainstalowana i konserwowana instalacja odgromowa znacznie zwiększa bezpieczeństwo ludzi i mienia.